Ignorantia legis

Nuper Neminis Oudenos monitus, recta ut solet mente compositus, de abusu legum commemorabat atque illa vulgata sententia ’ignorantiam legis neminem excusare’. Quae res ardua et difficilis est, a qua pendet omnis democratia. Nostra omnium refert, et juris peritorum et ignorantium ut egomet. Qui juris periti non sumus, multa scilicet novimus de ignorantia legis. Lex saepe in nos invadit, nostra turbat, stulte coercet. Simul nobis cavet, nos juvat, tuetur. Res perplexa est.

Aragonia natio legum est jurisque peritorum. Egregius aragonensis Joachinus Costa libello quodam acriter illam condemnabat sententiam de ignorantia legis: quonam modo jure est coercendus homo ut legi pareat quam ignoret? Quae justitia est illa? At lex, statim concedit Costa, res est hominum societati necessaria. Nam illa quae lex esset cujus vis de notione civium penderet? Aporiam juris prudens noster resolvit, si memoria non me fefellit, pro legibus propugnans quae non ex ordine superiore in populum impingantur parendae, sed ex ipso populo emanent quasque populus proprias agnoscat. Bene est. Sed quae civitas id pateretur? Num nostrae? Nonne minor civium numerus requirendus esset, immo fortasse societates potius prae-industriales?

Res maximi momenti mihi quidem videtur. Sunt qui negant nunc democraticam esse rem publicam nostram. Illa certe Periclis non est. Leges, fateor, magis pecuniae quam homini favent. Sed qui sub stolida tyrannide viximus distantiam novimus inter utrumque. Quonam nunc imus? Quonam duxit decantata ’globalizatio’? Quid momenti rebus est computatralibus in hoc historiae articulo? Nescio, sed alia est res.

Verum in junctura ’ignorantia legis’ alius est sensus, de quo potius Nemo Oudeis loqueretur. Ille enim genetivus ’legis’, non modo objectivus, etiam subjectivus esse potest. Quid, si non homo legem ignorat, sed lex ipsa ignorans est?

Quamquam lector sum insatiabilis, Tolstoi vel Sterne malo quam legem quamlibet legere. Quis autem liber est a legendo unam vel alteram? Ego omnes fere leges educationi pertinentes lectas habeo. Quanto capitis dolore, o di immortales! Quam asinaria prosa, quam rudes sententiae, quam barbarae voces! Verba saepe adhibebant nostri legum latores quae ipsa Academia Hispana ignoraret. Etiam his rusticis legibus est parendum?

Satis. Hoc dicere, immo clamare volebam.

Etiam in Civitatibus Foederatae Americanae legem tulere beta vel quercus? Malum multorum, solamen stultorum, hispanum ait adagium. Verba amici Neminis magno solamini mihi fuerunt.