Praenomina
De regulis disserens (et academicis praeceptis ad adaequandos mores pertinentibus loquentium atque scribentium) quaestio venit in mentem praenominum. Num quis in praenomina leges ferre potest? Id, etsi nihil nisi sonus vanus, et minus nostrum quam persona, cuique adeo cordi est ut, quasi hominis penetrale, ne apicem quidem (quantum vidi) mutandum sinat. Et plerumque admittitur esse cujusque suum nomen gubernare, saltem eius formas mutationesque in cujusque esse potestate. ’Non, non Jiménez est meum nomen per jota (saepe audivi), immo Giménez per ge!’ ’Non Laínez dicas, quaeso, immo Láinez!’ Quibus obsequi nunquam recuso: tam pauca possumus... Quid, nisi in nomine nostro aliquam habere facultatem? Sinamus ut Dupont ab Dupond differat et nomine et mystake.
Quid autem dicamus de mira varietate eorum et locis et temporibus variis? Si enim nomina communia mutantur, quanto non mutant propria? Et quid agemus Latine loquentes? Ad nostrum sermonem singulas formas adaptemus? Omnes in unam reducamus? Non facile quid respondam invenio. Unitas facilitatem omnibus aperit communicandi, inter se intelligendi; diversitas, aliquid peculiare cuiusque et proprium conservare putatur.
Videte nomen primi illius regis Franconum qui wisigothos fudit in campo Vogladensi (sive Vouillé) anno 507 vulgari. Illius nomen sonabat fere HLUDUIC vel CHLODVIG (quae formae sic in Latinum ingressae sunt: CHLODOVICUS vel CHLODOVEUS). CHLODOVECHUS appellatur a Gregorio Turonensi; CLODOVEO Hispani, CLOVIS hodie Francogalli nominant. Adhuc Germani hoc nomine utuntur LUDWIG vel LUDWIGE, antiquo simillimo. Jordanes autem, De origine actibusque Getarum ccxcv, valde immutavit in LODOINUM. Sed idem nomen est ac LUDOVICUS alia forma Latine dictus; quam formam adhuc agnovimus in Hollandico (nisi fallor) LODEWIJK, vix autem in Hispano LUIS, vel Catalauno LLUIS, vel Britannico modo in LEWIS. Quid de ALOXI, vel Hungarico LAJOS? Quid de ALOISIO vel ALOYSIO, ut in sepulcris Italis, imprimis Venetis puto, legitur? Cui similia sunt ALVISE vulgare, vel ALVITO. Accidere solet ut alius rerum scriptor illum 'Regem Solem' LUDOVICUM XIV apellet, alius ALOYSIUM XIV. Aliae formae sunt etiam propter hoc praecipue creatae, ut dissimiles omnibus aliis sint: ita fecit ille fautor Vizcaiae liberae, Sabinus Arana, qui, scilicet ut priscum sonaret, finxit (ex illo antiquo regis Clodovei) nomen KOLDOBIKA, quod hodie Vascones portant qui LUDOVICOS appellare alibi solent. Sed Sabiniana nomina nimis longe nos conferrent.
Mihi placet LUDOVICUS, forma et nomen amici et fratris. Valete.
0 comentarios