Errare humanum est

Cum de nimiis vocabulis ac de veritate tractarem, venit in mentem dies nefastus humanae sapientiae, dies illa XV ante Kal Augustas vel 18 mensis julii anno MDCCCLXX.  Quid illa die accidit?

Si veritas nimium mortalibus est, non ideo mortales minus curamus de veritate possidenda, inque possesione veritatis esse plerique sumus rati.  Non adeo, autem, ut id expressis verbis proclamemus, quo scilicet quasi dementes ac vesanos ante ceteros nos praeberemus.  At est genus quoddam hominum quod, longe a pudicitia illa, privam notitiam de mundo, a deis viritim datam, sibi esse portendunt, nec dubitant id proclamare et palam et sollemniter.  Quod egit certe, humanissima insolentia et divina petulantia, ille Pius qui dictus fuit pappa Nonus eo nomine, die supra memorata, Romae, ante grege praelatorum in concilium Vaticanum primum conventorum.  Intelligere possum hoc credentibus et fidelibus non ita videri; sed mihi, qui minime rebus fido divinis, quam stultus, quam absurdus ille homo se infallibilem proclamans apparet!  Si se ipsum noscere fuit apud antiquos lex sapientiae, et sapientissimus ductus fuit ille qui unum scire se nihil scire aiebat, quid diversius, quid longinquius a prisca sapientia esse potest quam illa decimononica, ridicula cerimonia?  Et, mea quidem sententia, nulla alia est sapientia, nisi vetus et hodierna: nihil scimus.

Nihil scimus, at quam humanum illi tristi ignorantiae caecum esse!  Errare humanum est, se sapientem putare humanius.